سوالی که در ابتدا ممکن است با آن مواجه شوید این است که مدل دیسک چیست و چرا اینقدر مهم شده است؟ یا اینکه فایده تست دیسک چیست و چه نقشی در بهبود روابط افراد دارد؟ بسیاری از افراد دوستانی دارند که نمیتوانند به راحتی با آنها ارتباط برقرار کنند. به نظر شما چه چیزی باعث میشود که نشود ارتباط خوبی برقرار کرد؟ در بین شما افرادی وجود دارد که علایق آنها کاملا با شما متفاوت باشد؟
اگر خواندن متن بالا ذهن شما را درگیر کرد تعجب نکنید؛ همه ما تجربه برخورد با موضوعات این چنینی را داشتهایم. به طور کلی همه ما در محل کار، خانواده یا جمع دوستان افرادی با چنین سبک رفتاری در کنار خود داریم. موضوع مهم در اینجا طرز برخورد با آنها است؛ زیرا کار کردن با چنین شخصیتهایی آسان نخواهد بود. با این حال باید به خاطر تیم، خانواده و نگه داشتن جمع دوستانه، نسبت به یکدیگر شناخت پیدا کنید؛ این کار باعث میشود درک بهتری از هم داشته باشید؛ همچنین یادگیری با مدل دیسک آسان میشود. لازم به ذکر است که قبل از انجام این تست باید با نکاتی در رابطه با تشخیص تست دیسک معتبر آشنایی داشته باشید؛ چرا که اگر تست دیسکی که انجام میدهید معتبر نباشد نتیجه تست و تحلیل تیپهای شخصیتی دیسک اشتباه میشوند.
از سالهای بسیار دور تا به امروز شخصیت انسان مورد مطالعه متخصصین قرار گرفته است و نتایج این تحقیقات در درجات مختلف طبقه بندی شده است. با مطالعه این نتایج میتوانید تا حد زیادی با شخصیتهای مختلف ارتباط برقرار کنید. برای آشنایی کاملتر با مدل دیسک میتوانید از کتاب جهانی مدل دیسک کمک بگیرید و در دوره دیسک شرکت کنید.
آشنایی با تاریخچه مدل دیسک در روانشناسی
برای اینکه بهتر و کاملتر به پاسخ سوال مدل رفتاری دیسک چیست برسید، میخواهیم اندکی درباره نحوه شکل گیری این مدل گفتگو کنیم. مدل دیسک در روانشناسی، حاصل کار روانشناس دانشگاه هاروارد، دکتر ویلیام مولتون مارستون است که در سال 1920 ارائه شد. در مدت زمان کوتاهی این روش محبوبیت زیادی پیدا کرد. مدل رفتارشناسی دیسک روشی بسیار آسان است که سبکهای رفتاری فرد را ارزیابی میکند.
مدل disc را با توجه به دو مقیاس تقسیم بندی میکنند و رفتار مردم را به چهار دسته زیر قسمت بندی میکند:
- سلطه گر
- بانفوذ
- با ثبات
- وظیفه گرا
این چهار دسته بندی دارای 2 محور اصلی است که عبارتند از:
- وظیفه گرایی در برابر مردم گرایی
- برونگرایی در مقابل درونگرایی
مدل دیسک چیست؟
بعدهای رفتاری در مدل جهانی دیسک به صورت زیر است:
تیپ D، سلطه گر: افرادی که دارای این تیپ شخصیت هستند، بر روی شکل دهی محیط با غلبه بر مخالفان تمرکز دارند، تا بتوانند به نتایج دلخواه خود برسند.
تیپ I، تاثیرگذارها: این دسته از طریق تاثیرگذاشتن روی دیگران و متقاعد کردن آنها به نتیجه مورد نظر میرسند.
تیپ S، با ثباتها: این افراد در یک محیط واقف کار میکنند و تغییرات را دوست ندارند.
تیپ C، وظیفه گراها: این افراد وجدان را در کار از مسائل مهم میدانند و هدف اصلی آنها تضمین کیفیت و دقت کاری است.
نحوه تشریح مدل دیسک
هر انسانی ترکیبی از چهار الگوی رفتاری (d,i,s,c) است که در این مقاله به بررسی هر کدام از این الگوها میپردازیم.
نکته بسیار مهمی که در این بخش باید به آن توجه داشته باشید این است که در بین این 4 الگو چیزی با عنوان بد و خوب یا درست و غلط وجود ندارد، بلکه در وجود هر آدمی این 4 الگو وجود دارد که در موقعیت مربوطه مورد استفاده قرار میگیرد.
تشریح مدل دیسک در 3 مرحله صورت میگیرد که در ادامه به صورت مفصل هر مرحله را توضیح خواهیم داد.
گام اول : بررسی افراد برونگرا – درونگرا
ابتدا به بررسی ویژگیهای رفتاری افراد برونگرا میپردازیم:
- افراد برونگرا عاشق حرکت هستند و هر زمان که به آنها پیشنهاد تفریح، پیاده روی، مهمانی و… دهید قطعا قبول میکنند.
- افراد برونگرا در جستجوی شور و هیجان بوده و آن را خلق خواهند کرد.
- پر انرژی و سریع هستند و تمایل دارند کارهایشان را با سرعت زیادی انجام دهند.
- افراد برونگرا به شدت اهل رقابت هستند و معمولا در نقش یک رهبر و محرک در راس امور ظاهر میشوند.
- افراد برونگرا از صمیم قلب علاقه دارند به دیگران بگویند چه کاری انجام دهند.
- معمولا انرژی و اعتماد به نفس بالایی دارند و از دید قدرت به دیگران نگاه میکنند.
- این گروه عموما خودشان را از محیط قویتر و برتر میدانند.
- افرادی راسخ و جسوری هستند.
در ادامه به بررسی ویژگیهای رفتاری افراد درونگرا میپردازیم:
- افرادی محتاط، آرام، اهل تفکر، عادل، تحلیلگر و واقع بین هستند.
- افراد درونگرا علاقه بسیاری به ثبات موقعیت دارند.
- صبر و استقامت زیادی دارند.
- افراد درونگرا مهربان، ریزبین و دقیق هستند.
- افراد درونگرا تمایلی ندارند در راس امور باشند و ترجیح میدهند پشت صحنه را به بهترین نحو اداره کنند و از درست بودن همه امور مطمئن شوند.
- این گروه روابط ظاهری را دوست ندارند و اغلب برایشان سخت است که دوستان زیادی داشته باشند بلکه تمایل دارند یک یا دو دوست صمیمی داشته باشند و در کنار آنها لذت ببرند.
گام دوم: بررسی افراد وظيفه محور و مردم محور
در این بخش قصد داریم به بررسی ویژگیهای رفتاری افراد وظیفه محور و مردم محور بپردازیم.
- افراد وظيفه محور از انجام کارهایی مانند اجرای برنامهها يا كار كردن روي پروژهها لذت ميبرند.
- آنها زماني حس خوبی را تجربه ميكنند كه كار به درستي انجام شود.
- در محيط كار آنها، هيچ چيز بيشتر از ماشين آلات دقيق، برنامههاي كاري منظم و از پيش تعين شده و نيروي انساني با عملكرد خوب و دقيق اين افراد را راضی و خرسند نخواهد كرد.
- جزئيات امور را بارها بررسي كرده و پوشش میدهند.
- آنها افرادي پرسش گر، منطقي، شكاک و چالش طلب هستند.
در ادامه برخی از مهمترین ویژگیهای افراد مردم محور را توضیح خواهیم داد.
- افراد وظیفه محور بيش از انجام امور به تعامل، حمايت و مراقبت از افراد تیم علاقه دارند.
- آنها حتی در هنگام انجام پروژههای سنگين به احساس افراد نسبت به آن وظيفه فكر میكنند. آنها هنگام تشكيل تيمهاي مختلف قبل از اين كه کاری را شروع کنند بیشتر به افراد تیم میاندیشند.
- گروهي از افراد مردم محور از ارتباط با مردم به شدت هيجان زده ميشوند.
- افراد مردم محور تمايل دارند همواره مورد توجه قرار بگیرند و نظرات خود را با ديگران سهيم شوند.
قدم سوم شناخت چهار الگوي رفتاري:
از ترکیب چهار گروه درونگرا، برونگرا، وظیفه محور و مردم محور چهار الگوی رفتاری با نامهای d, i, s, c تشکیل میشود که هر کدام از آنها ویژگیهای اخلاقی و رفتاری متفاوتی دارند.
این 4 الگو در وجود تمامی افراد نهادینه شده است و هر کسی متناسب با موقعیتی که در آن قرار میگیرد رفتار خاصی را بروز میدهد.
افراد برونگرا و وظیفه محور را به اختصار گروه ” D ” مینامیم.
D ابتدای کلمات:
- تسلط (Dominate)
- هدایت کردن (Direct)
- مصر(Demanding)
- قاطع (Decisive)
- نماینده (Doer)
افرادی که برونگرا و مردم محور هستند را به اختصار گروه ” I ” مینامیم .
I ابتدای کلمات
- الهام بخش (inspiring)
- تاثیر گذار (influencing)
- برانگیزاننده (impressive)
- علاقه مند به مردم و اجتماعی (people in interested)
افرادی درونگرا و مردم محور هستند را به اختصار گروه S مینامیم.
S ابتدای کلمات
- حامی و پشتیبان (supportive)
- ثبات (stable)
- خوش برخورد و دلنشین (sweet)
- خجالتی (shy)
افراد درونگرا و وظیفه محور را به اختصار گروه C مینامیم.
C ابتدای کلمات
- محتاط (cautious)
- حسابگر(calculating)
- شایسته (competent)
- وظیفه شناس (Conscientious)
- با وجدان و دقیق (careful)
هر بخش نمودار دیسک شامل چه مواردی است؟
نوع |
رفتارهای غالب | انتظار آن ها از دیگران | انتظار این افراد از نقش ها |
سلطه گر | هدفمند
شنونده خوبی نیستند موثر و هدفمند هستند اظهارنظر زیاد بالا بودن اراده آن ها خودخواه
|
دارای استقلال هستند
پیرو و اطاعت گر احترام گذاشتن رک و راست بودن |
چالش داشتن قدرت پرستیژ شغلی |
اثر گذار |
شنونده خوب
متقاعد کننده سرزنده احساساتی با سیاست اقناع کننده |
برونگرا
صداقت دوستانه بودن شوخ طبع
|
شهرت ملموس تصدیق و تایید پاداش |
وظیفه گرا |
رعایت کننده قوانین
دیپلماتیک با دقت ساختارمند محتاط سختگیر
|
استاندار های بالا
درونگرا قابل اعتماد بودن دقیق توجه بالا به جزئیات |
شناخت تخصص انتظارات روشن استقلال حرفه ای گر
|
ثبات |
تودار و کم حرف
ثابت قدم مشاور همدم مخالف تغییر صبور شنونده خوب |
تغییرات به تدریج
روحیه پر از آرامش آموزش پذیر قدردانی |
استاندارد سازی وضعیتی باثبات محیط آرام امنیت شغلی |
از مدل disc، برای ارزیابی دادههای استاندارد شده برای جمعیتی که مورد ارزیابی قرار گرفته شدهاند، استفاده میکنند. نمرهای که از آزمون کسب میکنید نشان میدهد که شما چه ویژگیهای مثبتی نسبت به دیگران دارید؛ به طور مثال با استفاده از این ارزیابیها شما متوجه میشوید که نسبت به دیگران فردی محورگرا هستید. این امر باعث میشود شما از این ویژگی در کار تیمی خود استفاده کنید.
مدل رفتاری دیسک، این امکان را به شما میدهد برای ایجاد تعامل با دیگران در زندگی شخصی و یا کاری خود، تعامل بیشتری را ایجاد کنید و در ادامه آن موفق باشید. این درک در شما به وجود میآید که میتوانید روابط فردی خود را بهبود ببخشید و اعضای تیم خود را در محیط کار به درستی مدیریت کنید تا بتوانند به نقاط قوت خود تمرکز کنند.
اگر در حال ساخت تیم خود برای راهاندازی کسب و کار هستید میتوانید با استفاده از مدل دیسک در رفتار سازمانی، تیمی پر قدرت و مفیدی بسازید. استخدام افراد از این طریق میتواند به پیروزی و موفقیت شما کمک بسیار زیادی کند. اگر افراد بتوانند یاد بگیرند در کنار یکدیگر به بهترین نحو کار کنند، به طور قطع، وقت بیشتری برای بهره وری خواهند داشت. دانستن تفاوت تست دیسک با mbti میتواند به شما در شناخت بهتر نسبت به کاربردهای مدل دیسک کمک کند.
مزایای مدل دیسک
در ادامه سه تا از مهمترین مزیتهای مدل دیسک را با هم بررسی میکنیم:
وقت و انرژی زیاد برای انجام فعالیتها با بهره وری بیشتر
اگر شما کسب و کاری داشته باشید و اعضای تیم با یکدیگر به خوبی رفتار نکنند و سر مسائل کوچک با یک دیگر به اختلاف بخورند، شما باید وقت زیادی برای حل اختلاف بین آنها داشته باشید. اگر افراد یاد بگیرند در کنار هم بدون اختلاف و ناراحتی مشکلات خود را حل کنند، زمان زیادی برای انجام فعالیتها و بهره وری بیشتر خواهند داشت.
حس خوب بین اعضای تیم و نقشهای آنها
زمانی که افراد، با شغل خود مطابقت ندارند به هیچ عنوان رضایت از آن نخواهند داشت. هنگامی که ترجیحات شخصی یک فرد را متوجه شوید، به راحتی میتوانید آن را در کاری که دوست دارد قرار دهید؛ این نیز باعث بهبود عملکرد آن فرد میشود.
درک بهتر از مشتریان
وقتی اعضای تیم شما با مشتریان در ارتباط هستند، این امکان وجود دارد که بین اعضای تیم و مشتریان سوء تفاهمی پیش بیاید. اگر ترجیحات که مربوط به خودتان است را بدانید به اعضای تیم خود کمک بزرگی خواهید کرد تا درک کنند که چگونه به طور موثر میتوانند با مشتریان ارتباط برقرار کنند.