زبان بدن به طور خلاصه مهارتی بسیار کار‌آمدی برای روابط بین فردی است. شما با یادگیری این مهارت می‌توانید احساسات طرف مقابل را به طور دقیق درک کنید و روند مذاکره را به نفع خود پیش ببرید؛ علاوه بر این زبان بدن به شما کمک می‌کند که پیام خود را به صورت غیرمستقیم و به‌طور دقیق به طرف مقابل انتقال دهید.
برای درک درست زبان بدن باید با زبان بدن دست‌ها در انواع مذاکره، زبان بدن زنان و تفاوت مذاکره با خانم‌ها و آقایان و… به‌طور دقیق آشنا شوید، در ادامه مطلب با ما همراه شوید.
زبان بدن در مذاکره
طی تحقیقات انجام شده زمانی یک مذاکره به درستی پیش می‌رود که هر دو طرف مذاکره احساس خوبی از خودشان به طرف مقابل انتقال دهند؛ طبیعی است هنگامی که در مذاکره حس خوب وجود داشته باشد دو طرف خیلی سریعتر به نتیجه مطلوب خواهند رسید.
اگر مذاکره کنندگان با زبان بدن احساسات منفی به یکدیگر منتقل کنند، احتمال صداقت در جلسه کاهش می‌یابد و ممکن است برای متقاعد کردن طرف مقابل دروغ وارد مذاکره کنند که این امر ممکن است سبب ایجاد تنش و عدم توافق را در مذاکره بالا ببرد.
راه حل‌هایی برای استفاده از زبان بدن برای بهبود روند مذاکره
در ادامه چند راه‌حل کاربردی برای بهبود روند مذاکره را معرفی می‌کنیم.
1.داشتن ارتباط چشمی مناسب
داشتن ارتباط چشمی به اندازه و مناسب می‌تواند حس خوشایندی به طرف مقابل منتقل کند باید توجه داشت که ارتباط چشمی طولانی و ممتد می‌تواند طرف مقابل را اذیت کند و مذاکره را با تنش همراه سازد.
2.استفاده مناسب از زبان بدن دست‌ها
اکثر افراد هنگامی که می‌خواهند موضوعی را شرح دهند از دستان‌شان مداوم استفاده می‌کنند؛ استفاده از دست در روند مذاکره اگر بجا باشد می‌تواند موجب انتقال حس خوب شود؛ مثلا از دست‌ها برای شمردن مفاد موضوعی استفاده شود یا می‌تواند برای نشان دادن موضوعی از مطالب آماده‌شده از اشاره دست استفاده شود؛ اما همین استفاده از زبان بدن دست‌ها که می‌تواند حس خوب منتقل سازد اگر به اشتباه استفاده شود ممکن است مذاکره را از روند اصلی خارج سازد؛ بطور مثال فشردن انگشتان بطور مداوم می‌تواند به طرف مقابل برساند که شما دچار استرس هستید یا نزدیک کردن دست به دهن و بینی می‌تواند پیام عدم تمرکز یا عدم داشتن صداقت را به طرف مقابل انتقال دهد، پس تاثیر زبان بدن دست‌ها را در مذاکره دست کم نگیرید.
3.لبخند زدن
داشتن یک لبخند درست و بجا بر لب می‌تواند حس آرامش را به طرف مقابل انتقال دهد. در حالت کلی هنگامی که فردی لبخند بر لب داشته باشد طرف مقابل نیز پس از دریافت حس خوب لبخند بر لب می‌آورد و این ایجاد فضای مثبت می‌تواند شما را به توافق نهایی نزدیک کند؛ اما باید توجه کنید لبخند زدن هم باید به اندازه باشد و در جای درست لبخند بزنید؛ مثلا هنگامی که سر موضوعی به اختلاف نظر رسیدید لبخند زدن شما می‌تواند به منزله توهین به طرف مقابل برای روند مذاکره نتایج بدی داشته باشد.
حال پس از آشنایی با زبان بدن وقت آن رسیده است که بدانیم در هر نوع مذاکره باید چه نوع زبان بدنی داشته باشیم.
زبان بدن در مذاکرات تجاری
زبان بدن در مذاکره انتقال دهنده حس و حال شما خواهد بود؛ اما در تمامی مذاکرات نمی‌تواند مثل هم باشد و بسته به نوع جلسات حالات زبان بدن نیز باید تغییر کند.
زبان بدن در مذاکرات تجاری باز هم می‌تواند به چند طریق باشد نوع اول زبان بدن هنگامی است که فرد مذاکره کننده هموطن شما باشد، در این حالت شما می‌توانید از زبان بدن مرسوم در کشورتان به نحو احسنت استفاده کنید؛ مثلا در کشور ایران شما می‌توانید یک ارتباط چشمی با فرد مذاکره کننده بگیرید؛ اما هنگامی که طرف مقابل خود یک خانم باشد شما باید حواستان به زبان بدن زنان باشد و اگر به همان مقدار که مردان ارتباط چشمی می‌گیرید با بانوان هم بخواهید ارتباط چشمی بگیرید ممکن است در روند مذاکره مشکل ایجاد شود یا اگر شما برای ارتباط‌گیری با آقایان لبخند بر لب دارید باید حواستان باشد در مذاکره با خانم‌ها با توجه به زبان بدن در خانم‌ها شما باید این لبخند زدن را کمتر انجام دهید؛ زیرا لبخند زدن برای القای حس خوب است، اگر شما در مذاکرات با خانم‌ها زیاد لبخند بزنید ممکن است نتیجه معکوس دهد و روند مذاکره با شکست روبرو شود.
زبان بدن در مذاکرات تجاری نباید به صورتی باشد که حس و حال نیاز در هیچ کدام از طرفین مذاکره القا شود؛ زیرا ممکن است این حس نیاز به طرف مقابل حس بالا به پایین منتقل شود و برای ادامه مذاکره با شما از موضع قدرت صحبت کند که در این صورت حتی اگر انتهای روند مذاکره به توافق هم برسید این موضع قدرت همواره با طرف مقابل شما در تجارت خواهد بود.
زبان بدن در مذاکره تجاری با افراد غیر هموطن و خارجی ممکن است سخت‌تر هم باشد؛ مثلا در تحقیقات انجام شده ثابت شده است که افراد آمریکایی به واسطه فرهنگ کشورشان در طول مذاکره بیشتر لبخند می‌زنند و همین امر موجب شده است که پیام زبان بدن آن‌ها به طور معکوس به طرف مذاکره کننده القا شده و موجب شود که در روند کار اختلال به وجود آید یا در کشور خودمان به واسطه قوانین موجود از دست دادن در مذاکرات با خانم‌ها خودداری می‌شود، همین امر می‌تواند در یک مذاکره خارجی با فردی که از این فرهنگ و قوانین بی‌خبر است احتمال دارد فضای بسیار سختی برای ادامه مذاکره تجاری داشته باشد.
پس باید دقت داشت زبان بدن در مذاکره تجاری بسته به نوع مذاکره می‌تواند متفاوت باشد و شما هم باید برای موفقیت در مذاکره به این نکات توجه کنید.
زبان بدن در مذاکرات سیاسی
یکی از مهم‌ترین مذاکرات که می‌تواند در آینده یک کشور تاثیر بگذارد مذاکرات سیاسی است و رعایت زبان بدن درست و مناسب در مذاکرات سیاسی از سخت‌ترین کارهاست؛ زیرا از جزئی‌ترین نکات هم می‌توان پیام برای طرف مقابل ارسال کرد. زبان بدن در مذاکرات سیاسی از تمام حالات بدنی و نوع پوشش تشکیل می‌شود.
نکته اول که باید دقت شود شخصی که برای مذاکرات سیاسی به عنوان نماینده یک کشور معرفی می‌شود باید تمام اصول زبان بدن در مذاکرات سیاسی را بلد باشد.
برخی از نکاتی که به آن باید دقت شود:
۱. باز کردن دکمه کت:
در مذاکرات سیاسی بازکردن دکمه کت یا درآوردن کت زمانی باید انجام شود که توافق حاصل شده باشد؛ در غیر این صورت فرد مذاکره کننده هرچند هوا محیط گرم باشد اجازه انجام چنین کاری ندارد.
۲.انداختن پاها روی یکدیگر
در مذاکرات سیاسی معمولا هنگامی که پاها را روی هم می‌اندازند که از توافق دور شده باشند؛ یا اگر موانع زیادی بر سر توافق باشد و مذاکره کننده مچ پاهایش را روی هم می‌اندازند این کار هم نشان دهنده اضطراب است هم عدم توافق را نشان می‌دهد.
نشان دادن کف کفش به سمت فرد مقابل می‌تواند امری توهین‌آمیز باشد یا نشان دادن کف کفش به سمت درب خروجی می‌تواند این پیام را القا کند که طرف مقابل از ادامه مذاکره خسته شده و بهتر است که وقفه‌ای ایجاد شود.
۳.دست کشیدن به بینی یا صورت
دست کشیدن به بینی یا صورت می‌تواند پیام شک و تردید را به طرف مقابل القا کند که همین امر می‌تواند در روند مذاکره خلل ایجاد کند.
۴.ارتباط چشمی
ارتباط چشمی در تمامی مذاکرات از ارکان مهم زبان بدن است، ارتباط چشمی در زبان بدن مذاکرات سیاسی باید خیلی دقیق و به اندازه به دور از نگاه‌های خیره باشد، بالا انداختن چشمان می‌تواند نشان از عصبانیت باشد، بستن چشم به طور طولانی یعنی به صحبت‌هایتان خاتمه دهید، نگاه شدیدا خیره یک نگاه تهدید آمیز است، گره میان ابروها یعنی عصبانیت یا ترس همراه با هیجانات؛ پس باید توجه کرد که ارتباط چشمی می‌تواند پیام‌های زیادی داشته‌باشد و فرد مذاکره کننده باید زبان بدن را به خوبی بشناسد تا در صورت انجام هر کدام از موارد بالا بتواند عکس‌العملی مناسب داشته‌باشد.
۵.حالات صورت
حالات صورت در زبان بدن در مذاکره سیاسی می‌تواند حاوی پیام‌های متفاوتی باشد
نیشخند یا دهن‌کجی، می‌تواند پیام تحقیر کردن فرد مقابل را القا کند. تبسم با دهان بسته می‌تواند نشان دهنده تمایل فرد مقابل برای ادامه مذاکره باشد. جمع کردن لب‌های سفت و جمع شده نشان از عدم توافق می‌دهد.
مذاکره کننده باید در صورت مشاهده هر مورد، عکس‌العملی متناسب داشته باشد.
۶.حالات دست
همان‌طور که بیشتر بیان شد دست‌ها یکی از ارکان مهم انتقال پیام هستند. در مذاکرات سیاسی هم حالت دست‌ها می‌تواند پیام‌هایی متعدد داشته باشد پس مذاکره کننده باید زبان بدن دست‌ها را به درستی بشناسد درک کند.
برای مثال دست‌دادن محکم یعنی در همان ابتدا بیان می‌کنید که در اینجا چه کسی فرمان می‌دهد، دست‌دادن ضعیف می‌تواند پیام تسلیم بودن و ضعف را انتقال دهد، دست پنهان مانند دست در جیب داشتن یعنی فرد تمایلی به مذاکره ندارد، پرتاب دست یعنی تحمیل عقده خود به طرف مقابل، تکان دادن بیش‌ازحد دست‌ها یعنی اضطراب و ترس و می‌تواند این حس القا شود که از موضع قدرت کنار کشیده‌اید.
اصلی‌ترین موارد در زبان بدن در مذاکرات سیاسی بیان شد علاوه بر موارد فوق مذاکره کننده باید بپرهیزد از هرگونه حرکت اضافه می‌تواند در روند مذاکره اختلال ایجاد کند.
معرفی چند کتاب معروف در مورد زبان بدن
۱. کتاب زبان بدن در مذاکره به قلم پویا ودایع این کتاب به بررسی رفتار غیرکلامی بومی در جلسات مذاکره می‌پردازد.
۲. کتاب زبان بدن درکسب‌وکار اثر مارک بودن که از کتاب های محبوب در حوزه زبان بدن در ایران است.
۳. کتاب زبان بدن آنچه بدن می‌گوید اثر جوناوارو که درباره چگونگی ارتباط‌گیری و چگونگی داشتن ارتباط موثر پرداخته است.
۴. کتاب اصول و فنون مذاکره مهندسی زبان بدن به قلم شاهین ربیعی که به درک مذاکره و شرایط آن پرداخته است.
اگر می‌خواهید در مذاکره موفق شوید باید مهارت‌های زبان بدن را فراگیرید.
در مذاکره گاهی اوقات با فراگیری هنر زبان بدن می‌توان شرایط را به نفع خود تغییر داد. هنگامی که طرفین بتوانند علاوه بر ارتباط کلامی، حس خود را بدون کلام به هم منتقل کنند شاید خیلی سریعتر به نتیجه برسند.
هر نوع مذاکره شرایط خاص خود را دارد، پس باید زبان بدن مناسب هر مذاکره را یاد بگیریم که این امر به جز مطالعه کتاب‌های مرتبط زبان بدن، دیدن سخنرانیهای افراد مهم و تمرین مداوم میسر نمی‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما در ارتباط باشید.
